بهترین و بدترین ظروف برای پخت غذا کدامند؟
یکی از مهم ترین مواردی که اغلب مورد پرسش مردم قرار می‌گیرد و حتی ذهن آشپزان حرفه ای را هم به خود مشغول کرده است این است که بهترین ظروف برای پخت و سرو غذاها کدامند و چه ظرف هایی برای طبخ غذاهای گوناگون نامناسبند. از قدیم الایام ظرف های مختلفی از سفال و مس و روی گرفته تا تفلون و چدن مورد استفاده ی آشپزها در همه ی جهان بودند. اما کدام یکی از این ظروف سلامت بیشتری را برای مصرف کنندگان غذا به ارمغان خواهد آورد؟ و استفاده از کدام یک از این ظروف احتما بروز بیماری را افزایش می دهد.
ظروف چدن :
چدن اولین ظرفی است که برای پخت و پز مناسب تشخیص داده شده است. اگرچه ظروف چدنی نسبت به ظروف فلزی دیگر نظیر ظروف مسی، آلومینیومی و استیل، رسانایی حرارتی ضعیف‌تری دارند، با وجود این حرارت به خوبی در این ظروف پخش شده و به‌طور یکنواخت به ماده غذایی منتقل می‌شود. چدن ها که عمر بالایی هم دارند مناسب پخت طولانی با دمای متوسط هستند و اگر فاقد آلومینیوم باشند، برای پخت وپز مناسب محسوب می شوند.
نگهداری از چدن هم راه و رسم خاصی دارد مثلا در ظرف چدنی ای که هنوز استفاده نشده، نباید آب به مدت طولانی بماند زیرا باعث می شود زنگ بزند. سوم، برای شستشوی چدن از ابر استفاده کنید زیرا سیم ظرفشویی باعث خراشیدگی و آسیب آن می شود و چهارم اینکه بعد از اتمام پخت، ماده غذایی را از درون ظروف چدنی خارج کنید تا اکسید نشود. در ضمن در ظروف چدنی فاقد روکش نباید مواد اسیدی مثل آبلیمو یا سس گوجه فرنگی ریخت.
.jpg)
ظروف تفلون :
بعد از چدن ، تفلون های استاندارد مناسب‌ترین ظروف برای پخت غذا تشخیص داده شده اند. در مورد ظرف تفلونی می‌توان گفت اگر چه پوشش ظروف تفلونی با خراشیدن یا ساییدن کنده می‌شود، سازمان غذا و دارو تأیید کرده است که این ذرات بدون تغییراز بدن عبور می‌کند و دفع می‌شود و خطری برای سلامت ندارد. به گفته دکتر درستی، ظروف نچسب تنها وقتی مضر می‌شوند که تا دمای بالاتر از 350 درجه سانتی‌گراد حرارت داده شوند. این هنگامی رخ می‌دهد که یک ماهی تابه خالی روی شعله گذاشته شده است. در این حالت لایه نچسب، دودی آزاد می‌کند که سمی و آزار‌دهنده است؛ البته از دودی که روغن‌های معمولی روی حرارت ایجاد می‌کنند کمتر سمی است.
ظروف شیشه ای یا پیرکس :
ظروف پخت شیشه ای یا اصطلاحا پیرکس، حرارت بالا را تحمل می کنند و در صورتی که این ظروف رنگ نشده باشند، می توان گفت سالم ترین نوع ظروف برای پخت غذا هستند. اگر به این ظروف ضربه های محکم وارد نشود و دچار شوک دمایی نشوند، مقاوم هستند و از همه مهم تر بازیافت می شوند! تنها نکته این است که باید مراقب باشید غذا داخل آنها ته نگیرد و نچسبد. البته لازم است در هنگام استفاده از آنها رعایت نکات احتیاطی برای احتراز از شکسته‌شدن یا غیربهداشتی شدن غذای مورد طبخ، به‌عمل آید.
.jpg)
ظروف سرامیکی :
سرامیک در واقع نوعی ورنی است. این روکش نچسب، دقیقا مثل تفلون است با این تفاوت که حاوی ترکیب مضر موجود در تفلون نیست. روکش های سرامیکی در مقابل فرسایش و خوردگی، خراشیدگی و ساییدگی تا حدی مقاوم هستند اما وقتی آسیب دیدند، چون جنس زیرین آنها آلومینیوم است، احتمال آلوده و مسموم شدن موادغذایی پخته شده درون آنها بالاست و باید کنار گذاشته شوند. قیمت ظروف سرامیکی بالاتر از سایر ظروف پخت است به همین دلیل باید در نگهداری آنها دقت فراوان داشت تا آسیب نبینند. البته طول عمر روکش سرامیکی به نحوه استفاده از ظرف، میزان استفاده و نحوه شستشوی آن هم بستگی دارد.
ظروف مسی :
مس هادی خوب حرارت است و اگر روی گاز آشپزی می کنید، می تواند ظرف پخت مناسبی باشد. معمولا از ظروف مسی برای تهیه مربا استفاده می کنند. مس قرمز به مرور زمان در مجاورت هوا اکسید می شود و به سبز خاکستری می گراید. مسی که به این رنگ درآمده، برای سلامت مضر است. مس زیاد برای سلامت مضر است به همین دلیل معمولا داخل مس را با فلزی دیگر می پوشانند. مشکل ظروف مسی این است که روکش داخلی آنها به مرور زمان به دنبال استفاده یا ریختن مواد اسیدی از بین می رود. به تازگی ظروف مسی با اینوکس روکش می شوند که نگهداری اش ساده تر و استفاده آن سالم تر است. برخی از ظروف نیز ترکیب مس و زینک هستند اما تعداد آنها بسیار کم است و به سختی پیدا می شوند.
.jpg)
ظروف آلومینیومی :
ظروف آلومینیومی (و همچنین آنهایی که به اسم ظروف روحی در بازار به فروش می‌رسند) با قیمت پایین در بازار عرضه می شوند و کاربردهای وسیعی در پخت وپز دارند. متاسفانه در این ظروف طی روند پخت، احتمال آنکه ترکیب های سمی آلومینیوم وارد غذا یا آب شود، بسیار بالاست پس اگر برای سلامت خود ارزش قائل هستید، ظروف آلومینیومی یا چدن های حاوی آلومینیوم تهیه نکنید. آلومینیوم ماده‌ای است حاوی میزان زیادی سم و احتمال دارد استفاده بیش از حد از آن باعث ابتلای افراد به آلزایمر شود.
ظروف سفالی و سنگی :
هزاران سال است که از این ظروف برای پخت کمک می گیرند. اما امروزه به‌دلیل موادی که روی آنها می‌زنند احتمال دارد غیراستاندارد و دارای ترکیبات سمی باشند ازجمله ظروفی هستند که استفاده از آنها توصیه نمی‌شود. در ظروف سنگی نیز میزان زیادی سم و کادمیوم وجود دارد. هر چه غذا در مدت کوتاه تری طبخ شود سالم‌تر است و خاصیت بیشتری دارد و هرچه در مدت طولانی تری پخته شود خاصیت آن کمتر می‌شود.
.jpg)
